اما چند وقتی است که پرستاران به عنوان یک گروه مهم از این تیم درمان، از میزان حقوق و دریافتی‌هایشان راضی نیستند و معتقدند که با اجرای طرح تحول سلامت، کار آنها بیشتر شده، اما همچنان بیشتر حقوق و مزایا به جیب جراح و پزشک متخصص می‌رود.
با بالا گرفتن دامنه این اعتراض ها، حالا روز گذشته وزارت بهداشت از طرح‌ها و برنامه‌هایی خبر داده که در صورت اجرای آن، مسئولان این وزارتخانه امیدوارند بتوانند رضایت نسبی پرستاران را جلب کنند.
معاون درمان وزیر بهداشت به فارس خبر داد که نظام جدید پرداخت حقوق و مزایای پرستاران و پیراپزشکان مراکز درمان دولتی اعلام خواهد شد و این شیوه پرداختی بر اساس نظام مبتنی بر عملکرد اجرا می‌شود. یعنی بر این اساس حداقل دریافتی پرستاران و کارشناسان پیراپزشک یک میلیون و ??? هزار تومان است و کادر غیرپزشکان معوقه حقوق و مزایای خود را براساس نظام جدید دریافت خواهند کرد.
محمد آقاجانی در پاسخ به این پرسش که میانگین افزایش حقوق پرستاران و پیراپزشکان یا حداقل و حداکثر افزایش آن چقدر است، توضیح داد: نمی‌توانیم میانگین یا حداقل و حداکثری برای افزایش حقوق و دریافتی آنان اعلام کنیم، چون بیمارستان به بیمارستان فرق می‌کند و مانند تعرفه‌های پزشکی نیست که بتوانیم برای آن حداقل و حداکثر و میانگین اعلام کنیم.
همچنین وزیر بهداشت هم روز گذشته از تعرفه‌گذاری 250خدمت پرستاری خبر داد و به واحد مرکزی خبر توضیح داد که با تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، مزایا یا همان کارانه‌ای که به پرستاران تعلق می‌گیرد براساس مدت خدمت، دقت و رضایت مندی بیماران پرداخت می‌شود.
حسن هاشمی درباره زمان قطعی این تغییر در پرداختی پرستاران نیز اظهار کرد: این به قدرت و برنامه‌ریزی دانشگاه‌های علوم پزشکی و بیمارستان‌ها بستگی دارد، اما بر اساس دستور وزارت بهداشت از اول آبان امسال باید پرداخت شود، در حالی که ممکن است در بعضی بیمارستان‌ها با یک ماه تاخیر اجرا شود.
با احتساب اظهارنظرهای روز گذشته مسئولان وزارت بهداشت، از این پس حداقل حقوق پرستاران و پیراپزشکان در کشور کمتر از یک میلیون و 800 هزار تومان نخواهد بود و از طرف دیگر، برای اولین بار نیز 250 خدمت پرستاری تعرفه‌گذاری شده و بر اساس آن تعرفه‌ها به پرستاران، حقوق و کارانه داده می‌شود.
دعوا بر سر اختلاف درآمد پزشک و غیرپزشک
یک پزشک جراح نسبت به یک پرستار، مشقت بیشتری برای تحصیل کشیده است و حتما عادلانه باشد که درآمد بیشتری نسبت به پرستار داشته باشد، اما دبیرکل خانه پرستار در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: بر اساس مطالعه ما درخصوص نظام درمان 60 کشور جهان، پزشک حداکثر تا سه برابر یک پرستار درآمد دارد، اما در کشور ما این اختلاف گاه تا صد برابر می‌رسد. محمد شریفی‌مقدم تاکید می‌کند که حرف‌های جدید مسئولان وزارت بهداشت مبهم است و آنها نگفته‌اند که این حداقل حقوق یک میلیون و 800 هزار تومانی، با کارانه حساب شده است یا نه.
به گفته این عضو شورای عالی سازمان نظام پرستاری، حتی پرداخت این حقوق به پرستاران هم نمی‌تواند شکاف عمیقی را که بین درآمد پزشکان و پرستاران وجود دارد، برطرف کند؛ طوری که الان فقط 22 درصد تعرفه‌های درمان به گروه‌های غیرپزشکی می‌رسد، ولی 65 درصد تعرفه درمان به پزشک اختصاص پیدا می‌کند.
اما دکتر احمد تارا، مدیرکل دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با جام‌جم، اختلاف درآمد صد برابری بین پزشک و پرستار را قبول ندارد و می‌گوید: درست است که اختلاف درآمد وجود دارد، اما آن‌قدرها هم که گفته می‌شود، نیست.
تارا بر این عقیده است که چون به طور کلی نظام پرداخت حقوق‌ها در کشور تعریف مشخصی ندارد و این نظام در برخی موارد عادلانه نیست، بنابراین در بسیاری از مشاغل، اختلاف درآمد وجود دارد. یعنی شما تصور کنید اگر ما حقوق پرستاران را چند برابر کنیم، آن وقت چرا نباید نگهبان بیمارستان هم ادعا کند که می‌خواهد حقوقش چند برابر شود، چون او هم در درمان بیمار نقش دارد.
اما دبیرکل خانه پرستار تاکید می‌کند که در همه جای دنیا، تناسب منطقی بین دریافت پزشکان و پرستاران وجود دارد و این تناسب بیشتر از سه برابر نیست. همچنین نباید کار سخت پرستاران که همراه با پزشک، بخشی از تیم درمان هستند، با کار دیگر مشاغل خدماتی مقایسه شود و بعد هم با همین مقایسه، حقوق پرستاران زیرپا گذاشته شود.
یک پرستار وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران هم که نمی‌خواهد نامش برده شود، به جام‌جم می‌گوید: درد ما پرستاران، تعیین حداقل حقوق نیست، بلکه درد اصلی ما اختلاف شدید بین کارانه‌هایی است که پزشک و پرستار دریافت می‌کنند.
او می‌گوید، این ماه جدای از دریافت حقوق ماهانه که حدود یک میلیون و 400 هزار تومان بوده، فقط 80 هزار تومان کارانه به او تعلق گرفته است، در حالی که پزشک، ده‌ها برابر او کارانه گرفته است؛ آن هم در حالی که بندرت بالای سر بیمار می‌آید و عمده خدمات شبانه‌روزی را هم باید پرستار ارائه کند.
تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری؛ قانونی خاک خورده
با اجرای گام سوم طرح تحول سلامت، کتاب ارزشگذاری خدمات سلامت تعریف شد و بر اساس آن، تعرفه برخی خدمات پزشکی تا 300 درصد هم افزایش پیدا کرد، اما در این کتاب جدید به تعرفه پرستاران و پیراپزشکان، اشاره ویژه‌ای نشده است.
حالا براساس اخبار جدید وزارت بهداشت، قرار است 250 خدمت پرستاری در کتاب جدید تعریف شود تا پرستاران و دیگر گروه‌های پیراپزشکی هم سهم عادلانه‌ای از طرح تحول سلامت داشته باشند.
اما دبیرکل خانه پرستار تاکید می‌کند که تا وقتی تعرفه‌های اعلام شده اجرایی نشود، نمی‌شود به این حرف‌ها دل بست، زیرا به گفته او اولا حدود هفت سال و نیم است که تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری با وجود تصویب مجلس، اجرا نشده است و دوم این‌که وزارت بهداشت نیز چند ماه قبل به پرستاران قول داد که تعرفه‌های خدمات پرستاری را اعمال می‌کند، اما این کار را انجام نداد و در واقع، بیم آن می‌رود که دوباره وزارت بهداشت بدقولی کند.
از سوی دیگر، به گفته معاون درمان وزارت بهداشت، قرار است تعرفه جدید خدمات پرستاری مبتنی بر عملکرد پرستار باشد. این حرف به این معنی است که باز هم بسیاری از تعرفه‌های جدید خدمات پرستاری، زیرمجموعه‌ای از تعرفه‌های پزشکی خواهد بود، در حالی که شریفی‌مقدم تاکید می‌کند که ما می‌خواهیم تعرفه خدمات پرستاری، مستقل از عملکرد پزشک باشد، نه این‌که بخشی از تعرفه‌های پزشک به پرستار داده شود.
همچنین در 250 تعرفه جدید خدمات پرستاری که بتازگی اعلام شده است، حدود 190 تعرفه خدمت مشترک بین پزشک و پرستار وجود دارد و فقط حدود 60 خدمت جدید و اختصاصی پرستاران، تعریف شده است.
شریفی‌مقدم با ارائه این آمار عنوان می‌کند اگر قرار باشد همان 190 خدمت پرستاری که در گذشته هم در کتاب تعرفه‌ها وجود داشت، دوباره با همان سیستم قبلی از سر گرفته شود، نمی‌شود در آن صورت به تعرفه‌گذاری مستقل خدمات ویژه پرستاران، دل بست.
البته با توجه به این‌که تعیین حداقل حقوق برای پرستاران و بخصوص تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، اقدامی تازه و بدون تجربه قبلی است، انتظار می‌رود نمایندگان صنف پرستاری و مدیران وزارت بهداشت، جلسات مشترکی با یکدیگر داشته باشند تا با تفاهم و همفکری بتوان تصمیماتی معقول اتخاذ کرد تا رضایت خاطر وزارت بهداشت و پرستاران جلب شود و بیماران هم چوب این اختلاف‌نظرها را نخورند.
گروه جامعه / روزنامه جام جم